Ommen – De verkiezingen voor de leden van de Tweede Kamer der Staten-Generaal staan voor de deur. De stembussen worden daarvoor doorgaans op een woensdag geopend, en in 2021 zal dat op woensdag 17 maart zijn. Naast de ‘echte’ verkiezingsdag op woensdag 17 maart, is het kabinet met een noodwet gekomen om twee dagen eerder ook al te mogen stemmen. In Ommen zullen daarvoor twee stembureaus worden opengesteld. “De reguliere verkiezingsdag is op woensdag 17 maart. Maar we gaan dus op maandag 15 maart al beginnen. Op maandag en dinsdag zullen aan de noord- en zuidkant stembureaus open zijn. En alle drie dagen zal het stembureau op het gemeentehuis beschikbaar zijn”, licht burgemeester Hans Vroomen toe.

Met de unieke maatregel wil het kabinet ervoor zorgen dat zoveel mogelijk Nederlanders naar de stembus gaan, zonder dat er gevaarlijke druktes ontstaan. In een landelijke campagne zal het kabinet erop wijzen dat de opening op 15 en 16 maart vooral is bedoeld voor mensen met een zwakke gezondheid, zodat zij in alle rust kunnen stemmen. Alleen op 17 maart kunnen de 14.302 kiesgerechtigden in Ommen terecht bij álle stembureaus in de gemeente. “Ik roep iedereen op om echt gespreid gebruik te maken van de stemmogelijkheden”, zegt Vroomen.

Volmacht

Via een tijdelijke wet regelt het kabinet dat kiezers straks drie volmachtsstemmen mogen uitbrengen, in plaats van twee. Ook wordt het mogelijk om een schriftelijke volmacht digitaal aan te vragen en te verstrekken; belangrijk voor kiezers die in quarantaine zijn. Verder komt er een apart stembureau lid in elk stembureau dat kijkt of het niet te druk wordt, en wanneer nodig kiezers vraagt zich aan de coronaregels te houden. De ongeveer 3.000 inwoners van Ommen die 70 jaar of ouder zijn krijgen daarnaast de mogelijkheid om per post te stemmen, zodat zij helemaal niet naar een stembureau hoeven te komen. Tot nu toe was stemmen per post alleen toegestaan voor Nederlanders die in het buitenland wonen. “Er wordt echt alles aan gedaan om iedereen in de gelegenheid te stellen om op een veilige manier te stemmen”, zegt de burgemeester.

Voorbereiding

Er gaat een stevige voorbereiding aan de drie stemdagen vooraf. “Het is zeker geen business as usual”, aldus Vroomen. Omdat er nu simpelweg nog niet met zekerheid kon worden gezegd hoe de corona situatie halverwege maart is, en wat de maatregelen zijn die op dat moment van kracht zijn, gaat de gemeente uit van de situatie zoals die nu is. De gebruikelijke stembureaus zijn bekeken, en er zijn afspraken gemaakt met de beheerders over onderwerpen zoals inrichting, looproutes en ventilatie. Omdat de stembureaus ‘coronaproof’ ingericht moeten worden vallen de locaties bij de Larcom en bij restaurant Wildzang af, de ruimtes daar zijn niet goed in te richten. Daarnaast zal Zorgcentrum Nijenhaghen niet worden gebruikt, wegens het verhoogde gezondheidsrisico voor de bewoners. De Carrousel zal hiervoor in de plaats komen. De vervangende locatie voor de Larcom is in sporthal De Slaghen, en in de plaats van Wildzang wordt uitgeweken naar Hotel Wildhout.

Maatregelen

Bij de zestien stembureaus in de gemeente worden de nodige maatregelen genomen. Zoals het verplicht desinfecteren van de handen en het dragen van een mondkapje. Maar ook worden er looprichtingen aangegeven, en zullen er kuchschermen tussen de stembureauleden en kiezers staan. Al deze aanpassingen brengen hoge kosten met zich mee. Maar daarvoor is vanuit het Rijk 46.000 euro budget beschikbaar gesteld. Dit komt boven op het al beschikbare reguliere budget. “Ons beeld is dat we daarmee uit de voeten kunnen”, deelt Vroomen. In sommige andere gemeenten worden daar zorgen over geuit, net zoals over de bemensing van de stembureaus. Maar ook dat lijkt in Ommen geen probleem te worden. “In de aanloop waren in verschillende gemeenten wel zorgen of dat zou lukken. Maar dat is hier echt heel goed gegaan, daar ben ik erg blij mee”, aldus Vroomen. “We hebben een mooie opkomst van kandidaten die zich hebben aangemeld als lid voor een stembureau, dus alle stembureaus zijn goed bezet.”

Scholieren

Leerlingen van het Vechtdal College en Landstede hebben hun hulp aangeboden voor bij de stembureaus. “Om stemmen te tellen, maar ook om een bijdrage te leveren aan het veilig houden van de stembureaus. Het ontvangen van kiezers, en ervoor zorgen dat de plekken waar wordt gestemd worden ontsmet”, deelt Vroomen. “Ik vind dat een enorm mooie manier van betrokkenheid die de leerlingen van Landstede en het Vechtdal College laten zien. De jeugd ziet dan ook het belang van het stemmen.”

Stembureaus

Het is natuurlijk van groot belang dat het niet te druk wordt op de stembureaus. Kiezers zijn echter vrij om in elk willekeurig stembureau in de gemeente te gaan stemmen. Toch wil de gemeente de kiezers vragen om naar het bureau dat op de stempas vermeld staat te gaan. Het gemeentehuis zal alle drie dagen geopend zijn. Aanvullend is op maandag 15 maart het stembureau in verenigingsgebouw Irene aan de Balkerweg in Witharen geopend. Op dinsdag 16 maart is dit het stembureau in jeugdgebouw De Schakel aan de Lemelerweg in Lemele. Aan het einde van de maandag en dinsdag worden de respectievelijke stembussen naar het gemeentehuis vervoerd. “We gaan ze daar centraal opslaan, want de stembussen worden pas geopend op de woensdag zelf”, aldus Vroomen. Op woensdag 17 maart zijn alle zestien stembureaus in de gemeente geopend. De hele lijst van stembureaus met de openingstijden zal van tevoren door de gemeente worden verspreid.