Ommen – De rivieren in Ommen zijn ruimschoots buiten hun oevers getreden, en de uiterwaarden staan vol. Maar met het voorspelde weerbeeld verwacht het Waterschap Vechtstromen dat het peil in de Regge zal blijven dalen. Voor de Vecht geld dat de hoogwaterpiek naar verwachting in de loop van vandaag op morgen wordt bereikt, of wellicht zelfs al is gepasseerd. Door regen, wind en de afvoer vanuit volle sloten en kanalen stijgt het waterpeil wellicht nog wel iets, maar dat zal niet meer dan enkele centimeters zijn.

Dat de Vecht zo hoog staat, is gezien de weersomstandigheden van de afgelopen dagen en weken niet zo gek. Naast de grote regenval in eigen land, is de grote hoeveelheid water grotendeels afkomstig vanuit Duitsland. Daar ontspringt de regenwaterrivier, en is net als in Nederland de afgelopen dagen ontzettend veel regen gevallen in het stroomgebied. Dat komt uiteindelijk allemaal via de Vecht en het Zwarte Water uit in het IJsselmeer.

Overlast

De neerslaghoeveelheden van de afgelopen dagen, en de huidige hoeveelheden af te voeren water doen zich volgens het waterschap slechts eens per de ongeveer tien jaar voor. De gemalen draaien volop, en stuwen staan op het laagst mogelijke niveau. Maar overlast kan niet overal worden voorkomen, simpelweg omdat er veel meer water is dan het systeem aankan, en de bodem inmiddels volledig verzadigd is. Hierdoor is er nauwelijks nog ruimte om water te kunnen bergen.

Het water heeft op sommige plekken dan ook voor de nodige hinder en overlast gezorgd. Op verschillende plekken is sprake van ondergelopen wegen en voet- en fietspaden. En met name agrariërs ondervinden problemen door ondergelopen landen. Maar ook terreinen als dat van Camping de Koeksebelt staan grotendeels onder water. De Koe Safari Erve Vechtdal bij Varsen is zelfs ingesloten door het water, en niet meer per gewone auto bereikbaar.

Twee meter

In de data van Rijkswaterstaat is te zien dat het water bij het meetpunt net naast de Hessel Mulertbrug in Ommen circa twee meter hoger is dan een week geleden. Een kleine maand geleden schommelden die waardes nog rond de 250 centimeter boven het Normaal Amsterdams Peil. Een week geleden was dit -na een piek begin februari- rond de 270 centimeter boven NAP. Vanmiddag was dit maar liefst 470 centimeter boven het welbekende peil.

Om een goed beeld te krijgen van de hoeveelheid water die passeert werden vanmiddag metingen gedaan door een gespecialiseerd bedrijf. Vanaf de Hessel Mulertbrug werd een vaartuig te water gelaten, dat met geluidsgolven de afstand tot de bodem meet. Over de lengte van de brug werd het oranje vaartuig enkele keren over de breedte van de rivier getrokken, om zo data te verzamelen.

Aan de hand van de dieptecijfers, de met GPS opgenomen andere afmetingen, en de snelheid van het water kan dan worden berekend hoeveel er doorstroomt. Bij de Hessel Mulertbrug was dit aan het einde van de middag rond de 170 kuub per seconde. Iets later werd bij Laarbrug in de Beneden Regge circa 55 kuub per seconde gemeten. Samen goed voor ongeveer 225.000 liter dat per seconde samenkomt in de Vecht bij Varsen.

Vrijwillige dijkwachters

Door de hoge waterstand staat het water bijna overal tegen de voet van de Vechtdijken. Ook al staat het water erg hoog, de waterstanden zijn de helft van waarop de dijk ontworpen is. Wel worden de dijken extra gecontroleerd op schades en kwetsbare plekken. Deze klus is zo omvangrijk, dat het Waterschap Drents Overijsselse Delta -dat verantwoordelijk is voor de rivier stroomafwaarts van het samensmelten met de Regge- vandaag besloten heeft om vrijwilligers op te roepen

Een bijzondere beslissing. De laatste keer dat dit gebeurde was in 2018, maar daarvoor was het 20 jaar geleden bij het extreem hoge water in 1998. Nederland telt in totaal zo’n 3.000 vrijwillige dijkwachters die met name in actie komen bij heftige weersomstandigheden. Hiervoor volgen zij om het jaar een training, en ter voorbereiding doen zij mee aan speciale oefeningen. Maar dat het echt zover komt dat vrijwilligers worden opgeroepen, gebeurt dus maar zelden.