Ommen – Scholieren van de groepen zeven en acht van OBS De Dennenkamp hebben afgelopen zaterdag kilo’s aan afval op de oevers van de Vecht opgeruimd. Gekleed in opvallende hesjes en gewapend met grijpers, vuilniszakken en handschoenen gingen de dertien jongeren aan de slag rondom de Hessel Mulertbrug. Betrokken leerlingen vinden voor de opruimklus bleek geen probleem. “Ze hebben allemaal sport of andere dingen te doen op zaterdag, en toch zijn ze er”, zegt Carles Bemboom van de school. “Daar ben ik heel erg blij mee.”
Na amper twee uur bezig te zijn geweest bleek dat het opruimen zeker niet overbodig was. “Als je vanaf het voetpad of de brug kijkt zie je met het blote oog niets, maar als je echt gericht gaat zoeken komt er van alles tevoorschijn.” Een rondgang langs de leerlingen en de gevulde vuilniszakken bevestigd dat. Heel veel blikjes, peuken en verpakkingen. Maar ook een hele pizzadoos, een deodorant bus en een wimperkruller. Het meest opvallende is wellicht echter nog wel dat er maar één mondkapje werd gevonden.
Afgelopen voorjaar nam de school de oevers van de Vecht ook al onder handen. De opruimende jongeren krijgen louter positieve respons. “Als je de reacties ziet van mensen die hier wonen of voorbijkomen. Die vinden het fijn dat we dit doen, dat is gewoon harstikke leuk.” De opruimactie van de scholieren stond niet op zichzelf. Ook volleybalvereniging Volco, gymvereniging Energy Ommen, fietscross vereniging De Bissinghcrossers en Popkoor Vocalicious gingen afgelopen zaterdag elders de Vecht oevers af.
Allen kregen een stuk rivieroever toegewezen, en in ruil voor de inzet ontvangen de partijen ieder een bijdrage van honderd euro. De actie is onderdeel van Schone Rivieren-project; IVN Natuureducatie, Plastic Soup Foundation en Stichting De Noordzee bundelen hierin de krachten. Bij het opruimen afgelopen voorjaar werden er alleen al langs de Vecht 1.069 stukken afval gevonden. Met de afstand aan opgeruimde oevers een gemiddeld van 59 stuks afval per honderd meter.
Het doel van het project: geen plastic afval meer via de rivieren naar zee. Want het merendeel -naar schatting zo’n 80%- van de plasticsoep in de zeeën komt daar vanuit de rivieren. De opruimactie van zaterdag werd mede mogelijk gemaakt door de provincie Overijssel, met ondersteuning van de gemeente Ommen en de ROVA. Die laatstgenoemde heeft de circa 10 kilo aan afval die de scholieren verzamelden overgenomen; en bekijkt waar het uit bestaat.
Dat draagt ook bij aan een grootschalig meerjarig afvalonderzoek met behulp van burgerwetenschap. De dataverzameling door bijvoorbeeld de vrijwillige opruimers van vandaag, kan dan worden gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek. De resultaten uit dat onderzoek worden gebruikt om een goed beeld te krijgen van het afval, en waar het eventueel vandaan komt. Beleidsmakers of bedrijven kunnen daarmee dan worden geconfronteerd.
De opruimactie, en daarmee de dataverzameling, gebeurt twee keer per jaar; in het voorjaar en najaar. Van al het gevonden afval blijkt 84 procent onder het kopje ‘plastic’ te vallen. In de top 15 van wat wordt gevonden staan maar liefst zes soorten Single Use Plastics; producten voor eenmalig gebruik. Schone Rivieren is dan ook groot voorstander van het verbod op diverse soorten wegwerpartikelen, zoals plastic bestek, dat afgelopen zomer in ging. “Een verbod is het krachtigste wapen in de strijd tegen plasticvervuiling. Wat niet geproduceerd wordt, kan immers ook nooit in het milieu terechtkomen”, stelt Anne Stolk, woordvoerder Schone Rivieren.