Beerzerveld/Den Haag – De Raad van State heeft de natuurvergunning voor een zeugenhouderij aan de Beerzerhooiweg van Handelshuis Schuttert in Beerzerveld vernietigd. In 2015 verleende de provincie Overijssel het handelshuis de natuurvergunning voor haar plannen om de voormalige vleesvarkenshouderij te wijzigen in een zeugenhouderij. Daarvoor zouden de bestaande stallen worden gesloopt, en nieuwe stallen worden gebouwd met ruimte voor zo’n 3.500 dieren.

De Stichting Leefbaar Buitengebied uit Geerdijk vocht die vergunning vanaf het begin aan, en werd daarbij bijgestaan door milieujurist Marcel Middelkamp uit Almelo. De stichting maakte meerdere malen bezwaar, en er werden verschillende procedures gevoerd. De provincie Overijssel bleef al die tijd bij haar standpunt dat de vergunning terecht was verleend. Maar daar denkt de Raad van State anders over, blijkt uit de uitspaak die afgelopen woensdag werd gedaan.

Raad van State

Met de uitspraak van gisteren treedt de Raad van State voor een tweede keer hard op, als het gaat om de procedure van de verstrekking van een natuurvergunning voor de plannen aan de Beerzerhooiweg. De raad vernietigde al eerder een natuurvergunning, omdat de provincie de bezwaren van de Stichting Leefbaar Buitengebied tegen die vergunning onterecht niet ontvankelijk had verklaard. De uitspraak van deze week door de Afdeling bestuursrechtspraak heeft niet alleen gevolg voor de situatie in Beerzerveld, maar verstrekkende gevolgen voor hoe overheden om moeten gaan met het verlenen van natuurvergunningen.

Verplicht

De uitspraak betekend dat overheden bij aanvragen voor een vergunning onder de natuurwet voortaan de uniforme openbare voorbereidingsprocedure moeten toepassen; kortom een inspraakprocedure moeten laten plaatsvinden. Binnen de oude Natuurbeschermingswet en de huidige Wet natuurbescherming is dat niet verplicht. In de nieuwe Omgevingswet -die naar verwachting medio volgend jaar in werking treedt- is deze inspraak al wel verplicht.

Tot nu toe konden overheden ook kiezen voor een procedure waarin de vergunning alleen open stond voor bezwaar en beroep bij de rechtbank. De verplichting is afkomstig uit de Europese Habitatrichtlijn en het Verdrag van Aarhus. Verschillende overheden bieden op dit moment al inspraak, maar dit is nu niet langer vrijblijvend maar een verplichting. Lopende procedures voor een stikstofvergunning kunnen opnieuw moeten wanneer daarop geen inspraak mogelijk was.

Terug bij af

Het vernietigen van de natuurvergunning betekend dat als Schuttert alsnog de zeugenhouderij wil realiseren op de bewuste locatie, ze wat betreft de natuurvergunning weer terug is bij de situatie van zes jaar geleden. En opnieuw een aanvraag zal moeten indienen bij de provincie. Die moet dan opnieuw worden beoordeeld, waarbij ook een inspraakprocedure wordt gevoerd. Maar ook aan de huidige wetgeving moet worden voldaan, en die is strenger dan in 2015.

Zo moeten veehouders die willen uitbreiden, aantonen dat zij daardoor niet meer stikstof laten neerslaan op natuurgebieden. Door de zogenoemde PAS-uitspraak door de Raad van State in 2019, die de stikstofwet die dat regelde onderuithaalde, moeten veel vergunningen alsnog gelegaliseerd worden. Dat kan door nieuwe natuurvergunningen te verstrekken. Maar zo’n besluit moet nu dus voortaan met een inspraakprocedure.