OMMERSCHANS – De Ommerschans staat vandaag centraal tijdens de Open Monumentendag in Ommen. Zowel de stichting Open Monumentendag Ommen als de Historische Vereniging Avereest hebben de voormalige vesting en bedelaarskolonie tussen Witharen en Balkbrug als thema. De invulling van de Open Monumentendag is dan ook een samenwerking tussen beiden. Voor de historische vereniging De Ommerschans, molen De Star in Balkbrug en de historische boerderij De Wheem in Oud Avereest zijn eveneens rollen weggelegd.
Ommerschans
De Open Monumentendag op de Ommerschans wordt georganiseerd door de stichting Open Monumentendag Ommen en werd vanmorgen rond kwart over tien officieel geopend door burgemeester Hans Vroomen. In Dedemsvaart tekent de Historische Vereniging Avereest voor de organisatie. Op het Kalkoventerrein aan de Oude Zuidwolderstraat wordt vanaf 13:00 een aantrekkelijk middagprogramma aangeboden. Er is een theater en er worden verhalen verteld over het leven op de Ommerschans, naast muziek en zang. Verder zijn er demonstraties van oude ambachten en is er een markt opgezet met streekproducten. De Vereniging De Ommerschans is in Dedemsvaart present met een informatiestand. Tussen Dedemsvaart en de Ommerschans rijdt een speciale pendelbus voor bezoekers.
In Europa
Open Monumentendag is een jaarlijks evenement dat plaatsvindt in het tweede weekend van september. Dit jaar is het landelijke thema ‘In Europa’, daarmee sluit het aan bij het Europees Jaar van het Cultureel Erfgoed. Voor de organisatie in Ommen was dit ook de aanleiding om voor de Ommerschans te kiezen. Bovendien richt de aandacht zich dit jaar op de Ommerschans, als jaar van de Ommerschans.
Dat de erkenning van de werelderfgoed status voor de Koloniën van Weldadigheid, waaronder de Ommerschans, voor 2018 is uitgesteld heeft geen invloed gehad om het accent van deze Open Monumentendag naar elders te verleggen. Volgens de organisatoren is de waarde van het gebied zo groot dat het verdiend om daar speciaal op de Open Monumentendag alle aandacht op te vestigen.
Dit jaar is het immers precies 200 jaar na de oprichting van de eerste Kolonie in Nederland en 25 jaar na de afschaffing van de wet op de landloperij in België. De Koloniën van Weldadigheid waren ’s werelds eerste, meest grootschalige en langst functionerende voorbeelden van landbouwkoloniën om armoede te bestrijden. Ze zijn voorlopers van onze verzorgingsstaat. Ruim een miljoen Nederlanders en Belgen hebben voorouders in de Koloniën van Weldadigheid.
Fietstocht
Een fietsroute door het kolonielandschap van de Ommerschans of een wandeling over de Ommerschans is een van de ingrediënten van de Open Monumentendag op de Ommerschans. De Stichting Open Monumentendag Ommen heeft een fietsroute van 16 kilometer uitgezet langs monumenten die herinneren aan de periode van de bedelaarskolonie de Ommerschans. Er kan onder meer een bezoek worden gebracht aan de voormalige kolonieboerderij aan de Eerste Schansweg en molen De Star in Balkbrug draait.
Daarnaast is de voormalige kerk van de Ommerschans, de Boskerk, opengesteld. De kerk staat op een plek waar eerder een herberg stond. De Kerk was van oorsprong Nederlands hervormd maar werd later ook door katholieken gebruikt. Dit was mogelijk doordat de kerkbanken werden omgeklapt, de hervormden keken naar het westen, en de katholieken naar het oosten. Later metselden beide geloofsovertuigingen midden in de kerk een gang om een duidelijke scheiding tussen de geloven aan te brengen. Voor zover bekend is de Boskerk de enige kerk in Nederland waar katholieken en hervormden al zo vroeg in de vorige eeuw samen gebruik maakten van hetzelfde gebouw.
Tussen 10:30 en 16:00 kan worden gestart bij de Hoeve aan de Balkerweg. De fietsers worden uitgezwaaid door een muzikaal duo. En het Historisch Rijwielen Museum uit Ommen fietst mee op historische rijwielen. Behalve een fietstocht kan er ook gewandeld worden. Vanaf de Veldzichthoeve op de Ommerschans startte om 11:00 uur een korte wandeling onder leiding van een gids. Om 13:00 en 15:00 start ook nog een keer zo’n zelfde wandeling.
Brochure
De Stichting Open Monumentendag Ommen heeft een interessante brochure samengesteld over de rijke historie van de Ommerschans. Deze brochure -met daarin ook de fietsroute- is vandaag te koop bij de Hoeve aan de Balkerweg. De brochure werd ook in de voorverkoop aangeboden bij het Streekmuseum, Primera en The Readshop in Ommen.
