Ommer bevrijdingsvlag voor het eerst gehesen bij herdenking twee omgekomen Canadese soldaten

Ommen – Vandaag, 6 april, is het 76 jaar geleden dat twee Canadese soldaten omkwamen bij de bevrijding van Ommen. Een plaquette aan de muur van een pand aan de Stationsweg 24 in Ommen houdt dit afschuwelijk moment in herinnering. Bij de plaquette zijn vandaag bloemen gelegd, en is de plek gemarkeerd met de Ommer bevrijdingsvlag. Het is de eerste keer dat die bevrijdingsvlag ‘officieel’ wordt gehesen. De vlag heeft als basis de gemeentelijke vlag, met een schuine witte, blauwe en gele balk. Daarop staat een schild met het fakkelsymbool van het nationale comité 4 en 5 mei. Daarnaast staat de ‘maple leaf’. Het rode esdoornblad dat symbool staat voor Canada. De legertroepen van dat land waren overwegend de bevrijders van Ommen.

Harry Woertink plaatst de Bevrijdingsvlag namens de Darde Klokke. Foto: Harry Woertink.

6 april 1945

Kort voor het middaguur van vrijdag 6 april 1945 rolden de eerste Canadese troepen de gemeentegrens van Ommen over. Dat gebeurde op de Hammerweg nabij de Groene Jager bij Den Ham. Verkenningswagens van het ‘Manitoba Regiment’ reden vanaf Den Ham in de richting van Ommen. De bossen bij Eerde werden verkend. De gevechtsrapporten geven daar verschillende vuurcontacten met de Duitsers weer. In de omgeving van de Groene Jager wordt een Staghound door de Duitsers geraakt met een Panzerfaust. De inzittenden blijven ongedeerd, maar het voertuig raakt onbruikbaar.

Het rapport meldt dat om ongeveer 15:55 een zware ontploffing wordt gehoord. De brug bij Nieuwebrug blijkt opgeblazen. De verkenners krijgen de opdracht door te rijden in de noordelijke richting, naar de Vechtbrug en Ommen. Hoe het een en ander daar precies is verlopen is niet duidelijk. De gevechtsrapporten verwijzen naar een vuurgevecht in de omgeving van de Beerzerweg (nabij de huidige Schammelte) in Zeesse om ongeveer 16:04. Om 16:57, 17:00 en 17:04 uur is er weer radiocontact met het hoofdkwartier. Het resultaat van de verkenningen wordt gerapporteerd. Om 18:30 en 18:45 uur worden er twee zware explosies gehoord. Kennelijk was dit het opblazen van de brug over de Regge bij Laarbrug.

Foto: Harry Woertink.

Stationsweg

Om 19:11 wordt gerapporteerd dat één van de verkenningswagens is vernietigd door een Panzerfaust. Dit gebeurde op de Stationsweg, ter hoogte van waar destijds bakker Hengelaar was gevestigd en nu Telefoon Reparatie Ommen zit. Schutter Trooper D. D. Montgomery, bestuurder Trooper John E. Harkins en de boordschutter en tevens tweede bestuurder Trooper H.B. Loker werden door Duitse militairen krijgsgevangen gemaakt. De 24-jarige George Thomas Wilson en de 22-jarige Gerald Wilfred Soanes overleefden de treffer van het antitankwapen niet. De krijgsgevangen en de dodelijke slachtoffers waren leden van het D Squadron van het 18th Armoured Car Regiment, XII Manitoba Dragoons, van het Royal Canadian Armoured Corps. Een plaquette aan de muur van het pand aan de Stationsweg houdt dit moment in herinnering.

Na het uitschakelen van de verkenningswagen is Hotel Paping in brand geraakt. Wie of wat het hotel in brand heeft doen raken is niet zeker. Naar verluidt heeft de Duitse schutter tussen de panden van Hotel Paping en Bakkerij Hengelaar gestaan. Of dit een reden was voor de Canadezen om die gebouwen onder vuur te nemen is niet zeker. De andere verkenningswagens trokken zich na de aanval terug naar de omgeving van Den Ham. Voordat op 11 april 1945 Ommen door de inmiddels gearriveerde hoofdmacht wordt bevrijd.

Plaquette
De tekst van de plaquette aan de muur van de telefoonwinkel luidt:

Ter nagedachtenis.
Op deze plaats sneuvelden voor de bevrijding van Ommen de 6e april 1945
Lieutenant George Thomas Wilson, 24 jaar en
Trooper Gerald Wilfred Soanes, 22 jaar
Leden van het D Squadron van het 18th Armoured
Car Regiment (XII Manitoba Dragoons) Royal Canadian Armoured Corps
De Darde Klokke

Deze plaquette werd geplaatst op 6 april 1990 door initiatiefnemer De Darde Klokke, en bevat tevens een Engelse versie van de tekst.