Ommen – Gebleken is dat het woningaanbod voor jongeren en ouderen in Ommen achterblijft bij de vraag. “De samenleving verandert. Huishoudens worden kleiner doordat ouderen langer thuis blijven wonen en gezinnen gemiddeld minder kinderen krijgen. Ook wordt er meer ‘alleen’ gewoond, waardoor de kwalitatieve vraag naar woningen ook anders wordt”, aldus het college van B&W. Volgens het college is uit gesprekken met instanties en professionele organisaties gebleken dat woningzoekenden uit deze doelgroepen steeds vaker geen woonruimte kunnen vinden. Er ontbreekt bijvoorbeeld vaak een bad- en slaapkamer op de begane grond, of een werkruimte om vanaf huis te kunnen werken. Daarom wil de gemeente in de verpauperde Haven Oost een nieuw woongebied realiseren.

De transformatie van het voormalige Ommer havengebied is al een aantal jaren in volle gang. De realisatie van een nieuw woongebied in de Haven West is al zo goed als afgerond, de gemeente wil nu eenzelfde plan uitvoeren bij de Haven Oost. Daarnaast ligt er voor de gemeente een grote opgave om binnenstedelijk meer te gaan bouwen. Recent is de ‘ladder voor duurzame verstedelijking’ opgesteld, de uitbreiding van woningbouw in Haven Oost voldoet aan de voorwaarden die hierin worden gesteld.

Ideeën

Ideeën voor de invulling van de nieuwe woonwijk zijn er voldoende. Tijdens de raadscommissievergadering van afgelopen donderdag, waarbij de voorbereiding van de plannen werden besproken, opperden de plaatsvervangende commissieleden en raadsleden woningen voor ouderen, maar ook voor studenten. “Ommen zit op de rand van de grote studenten stad Zwolle, er zijn veel studenten die graag hier willen blijven, en niet in de grote stad Zwolle”, aldus Roosmarijn Wernars van de D66. Maar ook woningen voor éénoudergezinnen en alleenstaanden werden genoemd, net zoals ‘tiny houses’.

Henk Meijerink, niet geboren maar wel getogen aan de oude haven, sprak in tijdens de vergadering. Hij ziet een woonvorm voor senioren -waar de zestigplusser zelf ook toe behoort- voor zich die er volgens hem nu nog niet is in Ommen. “Niet voor mensen die hulpbehoevend zijn, maar die kleiner willen wonen en toch die gemeenschappelijkheid van het Ommen willen voelen.” Hij schetste gebouwen in een U-vorm met twee lagen, met een gemeenschappelijke binnentuin en een openbare ontmoetingsruimte. Als voorbeeld haalde hij het ‘Knarrenhof’ in Zwolle aan, alhoewel hij het niet zo op die naam heeft. “Mensen hebben daar echt behoefte aan, ik beluister dat heel veel. Mensen hebben er behoefte aan dat ze niet geïsoleerd zijn. Niet naar een zaaltje gaan koffiedrinken, en dan weer eenzaam op kamertje gaan zitten. Maar gewoon dat je kunt klussen en knutselen, en kunt zeuren over de buurman die de verkeerde tak heeft geknipt.”

Zulke plekken zijn volgens Meijerink niet om elkaar te betuttelen, maar om elkaar te ondersteunen en met elkaar bezig te zijn. Hij zou graag zien dat er onderzoek wordt gedaan naar zijn voorstel, waarbij onder andere de omvang van de behoefte in beeld kan worden gebracht. Plannen zoals dat van Meijerink spreekt de raadscommissie in ieder geval zeer aan. Een “prachtig plan”, aldus Marinus Dunnewind van de CDA.

Water

Ideeën voor het laten terugkeren van water in het voormalige havengebied zijn er ook. Jaren geleden, toen de plannen voor het eerst de revue passeerden, werd er ook al gesproken om de contouren van het water weer te laten zien. Door het college werd toen gekeken of er iets met een kunstwerk kon worden gedaan, maar dit zou toen veel te duur worden. VOV-fractievoorzitter Gerrit de Jonge noemde afgelopen donderdag het sluisje van vroeger. Hij stelde voor om bijvoorbeeld bij het Vechtdal College of De Maat eens te vragen of zij iets leuks kunnen bedenken, of mee willen helpen. Wethouder Scheele noemde dit een ontzettend leuk idee “Daar gaan we inderdaad mee aan de slag. We hunkeren allemaal toch een beetje naar een manier om te laten zien dat de haven de haven was. Het zou mooi zijn dat op een of andere manier toch kenbaar te maken.” Meijerink stelde zelfs voor om weer een haventje uit te graven, en er een paar kleine woonboten in te leggen.

Nieuw stukje Ommen

De gemeente wil eerst onderzoeken of het haalbaar is om woningen te realiseren in de Haven Oost. Samenwerkingspartners moeten nog worden gevonden. De rode draad voor de transformatie van het voormalige binnenstedelijk bedrijventerrein is dat deze moet leiden tot een ‘nieuw stukje Ommen’, waarbij de bedrijvigheid wordt afgescheiden van het wonen. Het circa 3,5 hectare grote gebied zou ruimte kunnen bieden aan circa 50 tot 75 woningen en een aantal werklocaties. Een verzoek van het college voor een voorbereidingsbudget van €75.000 werd tijdens de vergadering breed gesteund door de raadscommissie. Het voorstel gaat dan ook als hamerstuk naar de raadsvergadering van komende donderdag. Onder dit budget vallen de aanloopkosten, kosten voor onderzoek en kosten voor het ontwerp van het nieuwe gebied.

Onderzoek

Wethouder Scheele laat de suggesties voor de andere mogelijke woonvormen, voor met name de kleinere huishoudens, meenemen in het haalbaarheidsonderzoek. Ook het idee van Meijerink wil hij mee laten nemen. “Ik denk dat het zeer de moeite waard is om dat eens te onderzoeken. Want we hebben inderdaad de doelgroep van de ouderen in beeld als het gaat om de haven (Oost, red.)” Hetzelfde geldt voor de studenten, “Het is zeker een doelgroep wat we nog niet zo in het vizier hadden.” De wethouder benadrukte wel dat er heel veel wensen zijn, maar dat er onder aan de streep maar beperkte ruimte is. Er wordt ook bekeken of het aangrenzende terrein van de Welkoop bij het exploitatiegebied kan worden betrokken, als eigenaar Gerard Meijerink -broer van inspreker Henk- zijn bedrijf wil verplaatsen.

1,6 miljoen

Na een eerste exploitatieberekening verwacht de gemeente een verlies van 1,6 miljoen euro. Dit geld zou dan uit de algemene reserve moeten komen. Het college benadrukt wel dat er hierbij van het ‘minst gunstige scenario’ wordt uitgegaan. “Met de beste kennis die we nu hebben is dit het maximale bedrag”, aldus wethouder Ko Scheele. De gemeente heeft eerder al een overeenkomst gesloten om de voormalige Toscon loods, die nu nog wordt gebruikt door staal- en spuitbedrijf Buitenhuis, per 1 januari volgend jaar over te nemen. Er wordt gekeken naar een mogelijke andere invulling voor de 140 meter lange loods. Niet ontwikkelen van het gebied betekent sloop en sanering van de loods, en afwaardering van de grond, wat zo’n 350.000 euro zal kosten. “Het is dus noodzakelijk om alvast te starten met de planvoorbereiding en het mogelijk (her)gebruik van de loods in de ontwikkeling”, aldus het college.

Het verwachte exploitatieverlies zou eventueel kunnen worden ingeperkt door het toevoegen van een ander programma. Verkoop van vrije kavels zou bijvoorbeeld meer kunnen opleveren. Het college gaat er nu van uit dat er een stuk sociale woningbouw kan worden gerealiseerd, en wil zich hier gezien de grote behoefte ook op inzetten. Bij de behandeling van de begroting voor 2020 krijgt de raad de eerste stedenbouwkundige opzet voorgelegd, waarbij het financiële plaatje ook duidelijker moet zijn. Als de raad dan groen licht geeft kan het benodigde bestemmingsplan worden opgesteld. Afhankelijk van mogelijke bezwaren kan in het meest gunstige geval eind 2020 worden begonnen met het bouwrijp maken, waarna begin 2021 met de bouw van de woningen kan worden gestart.