Ommen – Over zeven dagen zal de schop daadwerkelijk de grond in gaan voor de grootschalige opknapbeurt van de woonwijk Laarakkers. Afgelopen week werd alvast de aftrap gegeven voor dit renovatieproject. Wat veel bewoners betreft was het hoog tijd dat de woonwijk onder handen wordt genomen. Ze spraken in het verleden al vaker hun ongenoegen uit over de achterstallige onderhoudsstaat en gedateerde inrichting van hun wijk.
De woonwijk ten noordwesten van het centrum werd in de jaren zestig van de vorige eeuw aangelegd. En begint zijn leeftijd inmiddels te vertonen; met onder meer scheefliggende trottoirs en versleten asfalt. De gemeenteraad gaf in 2018 bij de behandeling van de begroting voor het daaropvolgende jaar aan, dat er rekening gehouden moest worden met het onderhoud van de wijk. Aanvankelijk was dit niet in die begroting opgenomen, maar met een unaniem aangenomen amendement werd dit alsnog het geval.
Renovatie
Hetgeen dat vanaf volgende week op stapel staat kan het beste omschreven worden als een omvangrijke renovatie. De woningen zelf blijven buiten beschouwing, maar de straten en trottoirs worden wel uitgebreid aangepakt. De indeling blijft in de basis hetzelfde, maar met de opfrisser krijgt de wijk volgens de gemeente wel een flinke ‘kwaliteitsimpuls’. Wat in de plannen wellicht het meest opvalt is dat het overgrote deel van de straten niet weer zullen worden aangelegd met asfalt, maar met betonstraatstenen.
Dat bracht in eerste instantie wat zorgen bij de bewoners. Die vroegen zich af of dit niet tot meer geluid zou leiden, of tot spoorvorming zoals bijvoorbeeld in de Wethouder Paarhuisstraat. Maar daar zal volgens de gemeente geen sprake van zijn. “Alles wat we vervangen, mag nooit meer geluid maken dan eerst. Dat is wettelijk geregeld”, licht projectleider Leon Verkuijlen toe. De stenen die gebruikt worden zijn van de stille variant, en een kwart meter puin onder het wegdek moet toekomstige verzakkingen voorkomen. De gekozen stenen hebben een roodachtige kleur.
Attentievlakken
De stenen in plaats van asfalt moeten bovendien een vertragende werking hebben op het verkeer. Met datzelfde uitgangspunt worden er ook meerdere kruispunten als verhoogde plateaus aangelegd. In de Smitstraat worden de kruisingen met het Hamsgoren, Nering Bögelstraat en Jonkheer van Nahuysstraat straks op die manier ingericht. De kruising met de Baron van Fridaghstraat is dat al. In de Sandbergstraat komen bij de kruisingen met de Wentholtstraat en de Nering Bögelstraat dergelijke plateaus. De resterende kruisingen in de Smitstraat met de Bouwmeesterstraat, Friesendorpstraat, Baron Bentinckstraat en Wentholtstraat blijven gelijkvloers, maar daar komen midden op de kruising grote gele attentie vlakken.
Verder verdwijnen bij vrijwel alle kruisingen de voorrangssituaties. Zo wordt het samenkomen van de Sandbergstraat en Nering Bögelstraat op het plateau straks een gelijkwaardige situatie. De huidige richtingen van het eenrichtingsverkeer op de Baron Bentinckstraat en Nering Bögelstraat wordt met een verkeersbesluit van de gemeente omgewisseld. Op enkele plekken wordt er aan het asfalt onderhoud gepleegd, en de Van Laerstraat wordt deels opnieuw gestraat met de stenen die er nu liggen.
Om de infrastructuur compleet te maken worden op enkele plekken de trottoirs doorgetrokken. Zo wordt het trottoir naast de Nering Bögelstraat doorgetrokken tot aan de Chevalleraustraat, en het trottoir van de Friesendorpstraat tot aan de oversteek van de Smitstraat. Verder komt er in het groen bij waar de Nering Bögelstraat en de Baron Bentinckstraat samenkomen een verbindend trottoir.
Buurt
Behalve met de resultaten van onderzoeken naar de staat van het asfalt en het riool, is het nieuwe ontwerp voor de inrichting van de woonwijk tot stand gekomen in samenwerking met de fietsersbond, het Ommer Overlegorgaan Gehandicaptenbeleid (OOG) en de buurt zelf. “Het ontwerp hebben we samen opgepakt met een klankbordgroep waar veel vertegenwoordigers vanuit de wijk in hebben plaatsgenomen. Het is mooi om te zien hoe we samen zijn gekomen tot de ideale en essentiële oplossingen”, vertelt verkeerswethouder Leo Bongers. Er kwamen een groot aantal opmerkingen uit de wijk. Veel van die wensen zijn overgenomen, maar vanzelfsprekend kon niet alles worden meegenomen in het ontwerp. Ook zijn er verschillende overleggen gevoerd met de scholen in de wijk, om te kijken of daar optimalisaties mogelijk zijn om de veiligheid, bereikbaarheid en het parkeren te verbeteren.
Als het aan Bongers ligt worden op termijn nog meer woonwijken met eenzelfde wijkgerichte manier aangepakt. “Voor ons is dit een voorbeeldproject. De Laarakkers heeft de primeur, maar wij hopen ook andere woonwijken op deze manier aan te pakken”, aldus Bongers. Het ontwerp van de renovatie werd gemaakt door ingenieursbureau Roelofs uit Den Ham. Als startschot voor het grote onderhoud onthulde wethouder Bongers afgelopen woensdag het bouwbord voor het project. Dat deed hij samen met klankbordgroep lid Reinie Doorn, die door de andere leden werd voorgedragen. “Wat mooi dat we als klankbordgroep bij deze start mochten komen. We hebben er een jaar aan gewerkt met zijn allen, en ieder heeft zijn eigen expertise ingebracht”, zei de wijkbewoonster.
Toegankelijk
Doorn kon zelf ook een bijzondere expertise inbrengen, en zette zich in voor de toegankelijkheid van de wijk. “Dat deed ik in samenwerking met het OOG, dat is voor mij heel waardevol geweest.” Zonder geleidestok valt er niks op aan de 74-jarige, maar ze is door een oogaandoening nagenoeg blind. “Ik kijk niet alleen wat voor mij toegankelijk is, maar voor iedereen met enige vorm van een beperking. Daarom is het ook zo belangrijk dat het OOG overal bij betrokken wordt.” Dat bijvoorbeeld de straat een andere kleur als de trottoirs krijgt, is voor slechtzienden als Doorn heel belangrijk. “Ik ben bijna blind, maar contrasten en contouren zie ik wel.”
Met de toegankelijkheid zit het volgens Doorn straks dus wel goed in de wijk. “Daar ben ik zeker van.” Zo vocht ze ervoor om toch zebrapaden in de wijk te houden. Het beleid van de gemeente -en de landelijke richtlijn- is om deze oversteekplaatsen in principe niet in 30 km/u zones te hebben, maar door de inzet van Doorn zal dit nu toch het geval zijn. “Ik heb ervoor gevochten, en ze komen er. Dat zijn mooie dingen die je dan ziet gebeuren met zo’n klankbordgroep”, zegt ze tevreden. “Een zebrapad zegt tegenwoordig helaas nog weinig, want ze rijden met de stok naar voren soms nog steeds bijna tegen je aan. Maar het is zeker wel een waardevolle toevoeging”, vult haar echtgenote George aan.
De bestaande zebrapaden op de Smitstraat ten oosten van de Nering Bögelstraat en ten westen van de Baron Bentinckstraat blijven dus gehandhaafd. Verder komen er in de wijk op de plekken waar dat nodig is een gidslijnen en noppentegels voor mensen die een geleidestok gebruiken. Het gaat niet alleen om aanpassingen om de wijk voor slechtzienden toegankelijk te maken, maar bijvoorbeeld ook voor rolstoelgebruikers. Zo zullen de op- en afritten bij oversteken zoveel als mogelijk tegenover elkaar worden aangelegd. Die op- en afritten zelf (die nu vaak uit klinkers bestaan) zullen breder en dieper worden. “Steeds meer mensen gebruiken een scootmobiel, dan moet je er wel goed op en af kunnen”, zegt Doorn.
Fietsstraat
De samenspraak met de buurt bracht nog een andere toevoeging. Vanuit zowel de inwoners, scholen in de wijk als de fietsersbond werd de wens uitgesproken om een veilige fietsverbinding in en door de wijk te realiseren. Al sinds jaar en dag doorkruisen scholieren die vanuit het zuiden naar het Vechtdal College op en neer gaan de woonwijk. Uit navraag en onderzoek is gebleken dat de Nering Bögelstraat hiervoor de meest geschikte straat zou zijn. De inrichting van deze weg als fietsstraat tussen de Sandbergstraat en Chevalleraustraat werd er op het laatste moment dus nog ingefietst.
Daar hebben fietsers dan een prominente plek midden op de rijbaan, waardoor auto’s achter de fietsers moeten blijven rijden. Om voor de overige weggebruikers duidelijk te maken dat het om een fietsstraat gaat, komen er bij alle aansluitingen als aanvulling op de verkeersborden op het wegdek grote blauwe kopieën daarvan. Om de verbinding comfortabel en veilig te maken, krijgt de fietsstraat voorrang op alle zijwegen. Dat is ook het geval bij de kruising met de Smitstraat, waar voorheen nog wel eens ongevallen plaatsvonden. De doorgaande fietsstraat komt daar op het verhoogde plateau, met aan weerszijden haaientanden.
Bij een fietsstraat is het uitgangspunt dat er geen auto’s op de rijbaan worden geparkeerd. Daarom wordt op de zuidelijke helft van de Nering Bögelstraat aan beide zijden een parkeerverbod ingevoerd. Om toch voldoende parkeergelegenheid te houden wordt er in dat deel een nieuwe parkeerstrook aangelegd. Ter hoogte van de scholen worden een aantal vakken ingericht als Kiss and Ride plekken. Hierdoor kunnen kinderen bij halen en brengen sneller in- en uitstappen. En wordt tegelijk voorkomen dat de ouders verderop in de wijk een plekje zoeken.
Klimaat
De veranderingen in het klimaat speelden tijdens de ontwerpfase een belangrijke rol. Het landelijk beleid is om regenwater zoveel mogelijk in de bodem te laten zakken op de plek waar de regen valt, in plaats van dat het schone regenwater in een riool verdwijnt. Eén van de middelen die daarvoor ingezet kan worden is een zogenaamde wadi; een verlaging in het terrein waar het regenwater naar toe stroomt. Samen met de bewoners is voor zo’n wadi een locatie gekozen, namelijk de groenstrook tussen de noordelijke uiteinden van de Nering Bögelstraat en de Baron Bentinckstraat.
In samenspraak met de klankbordgroep wordt nu nog gewerkt aan het ontwerp. “We willen naast het water van de aangrenzende straten, ook proberen in de toekomst de woningen te koppelen. Zodat het water uit de regenpijp er terecht komt”, licht Verkuijlen toe. In het afvoeren van de regen naar de grond spelen ook de betonstraatstenen een belangrijke rol. “Als het een beetje motregent, gaat het water door de kieren heen. Bij asfalt kan het alleen de riolen in.”
Behalve het zichtbare wordt ook het onzichtbare opgeknapt. Waar nodig zullen namelijk reparaties aan het rioolstelsel worden uitgevoerd. Daarbij kan het ook gaan om een reparatie aan het riool dat naar een woning toeloopt, de zogenoemde huisaansluiting. Ook zullen de kolken en de aansluitingen op verschillende plekken worden vernieuwd.
Voorjaar
De werkzaamheden gaan volgende week maandag 13 september van start. Afgelopen voorjaar hebben de nutsbedrijven al het een en ander gedaan ten aanzien van kabels en leidingen. Ervan uitgaande dat alles meezit, is de huidige verwachting dat de werkzaamheden komend voorjaar in april afgerond zullen worden. De werkzaamheden zullen worden uitgevoerd door HAZ Infra uit Radewijk. Het project wordt mede mogelijk gemaakt door bijdragen van de provincie Overijssel en het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Beleidsmedewerker verkeersveiligheid Marijn Kok van dat ministerie reisde apart voor de aftrap naar Ommen: “Het is voor ons heel leuk om eens te zien waar het terecht komt.”
Om de overlast voor de bewoners zoveel mogelijk te beperken, worden de werkzaamheden in een flink aantal fases opgedeeld. Toch zal niet voorkomen kunnen worden dat woningen tijdelijk alleen te voet bereikbaar zijn. In die tijd zal er –voor zover dat kan- geparkeerd moeten worden in de Smitstraat. Bij de woningen worden in die tijd loopschotten neergelegd.