Gemeente staat voor financiële uitdagingen, maar heeft zaken voor elkaar

Ommen – Het college van burgemeester en wethouders heeft vandaag de perspectiefnota voor de komende jaren gepresenteerd. Vorig jaar november werd de begroting voor 2021 al beleidsneutraal, zonder nieuw beleid, vastgesteld. Reden daarvoor waren de onzekerheden met betrekking tot de herverdeling van het gemeentefonds. Er werd destijds van uitgegaan dat besluitvorming daarover in december 2020 zou plaatsvinden. Maar inmiddels is dit uitgesteld, zodat invoering ervan niet voor 2023 zal plaatsvinden. Een nieuw kabinet zal dit verder voorbereiden waarmee onzeker is welke gevolgen dit zal hebben. Het college stelt daarom voor om de komende jaren niet alleen een structureel sluitende begroting te presenteren, maar ook bewust extra financiële ruimte te behouden. Ook de stijgende kosten voor de bestrijding van de coronapandemie, en het sociaal domein brengen mogelijke onvoorziene kosten in de toekomst.

Perspectiefnota

Gelijktijdig lag er vanuit de gemeenteraad een wens om waar mogelijk anticyclisch te investeren: tegen de dreigende economische crisis in. In een op 2 juli 2020 unaniem aangenomen motie werden op basis van het Bestuursakkoord ‘Samen Ommen!’ acht prioriteiten gesteld, en deze staan centraal voor het beleid van de komende tijd. Gezien de grote financiële opgave werd adviesbureau Berenschot gevraagd de gemeente te adviseren. De aanleiding voor deze analyse waren de eerdergenoemde onzekerheden waarmee de gemeente in de komende jaren te maken krijgt. Berenschot heeft afgelopen december een groot aantal voorstellen gedaan om de financiële ruimte te vergroten. Daarnaast deed ze voorstellen voor de opzet van de begroting en de inrichting van de organisatie. Afgesproken werd om in januari een totaalbeeld te presenteren, in de vorm van een perspectiefnota.

Met de perspectiefnota stelt het college een omvangrijk pakket aan maatregelen voor aan de gemeenteraad. De gemeente staat voor financiële uitdagingen, maar laat desondanks een sluitende begroting mét ruimte voor investeringen zien. De maatregelen die in de perspectiefnota voorgesteld worden zijn een directe reactie op het rapport van bureau Berenschot.

Behoedzaam investeren

In de afgelopen jaren heeft de gemeente al rekening gehouden met de hogere kosten, en daarom kunnen nu zogenaamde stelposten ingezet worden. Daarnaast is er continu scherp begroot en op die manier is en blijft er ruimte voor gewenste investeringen. Sterker nog: de gemeente houdt in de komende jaren geld over en beschikt over een algemene reserve van 11 miljoen euro. Behoedzaamheid blijft echter wel geboden omdat er nog verschillende risico’s op de gemeente afkomen. “Deze perspectiefnota laat zien dat Ommen zijn zaken voor elkaar heeft. We kunnen ondanks de financiële druk een meer dan sluitende begroting laten zien waarbij we ook belangrijke investeringen op het gebied van wonen, verkeer en onderwijs kunnen uitvoeren”, aldus financiënwethouder Ko Scheele.

Het gemeentehuis van de Gemeente Ommen aan de Chevalleraustraat.
Archiefbeeld van het gemeentehuis van de Gemeente Ommen aan de Chevalleraustraat.

Verkeer

De komende jaren wil de gemeente Ommen extra investeren in verkeersmaatregelen om het centrum veiliger, leefbaarder en gezelliger te maken. Daarbij wordt ook de ontsluitingsstructuur genoemd. Net als de aanpak van de Vechtkade/Prinses Julianastraat en de gevolgen voor omliggend gebied, de Dante, de Chevalleraustraat (plus een vrij liggend fietspad aldaar), en de voorgestelde fietstunnel bij de huidige Aldi winkel. Er is tevens geld gereserveerd voor verbetering van het fietspadennetwerk, en is er een uitbreiding voor het meerjarig onderhoud van wegen. “Zo investeren we in het onderhoud van de wegenstructuur, het optimaliseren van de bestaande fietsstructuur en in uitbreiding van de fietspaden”, zegt wethouder Leo Bongers. Ook de woonkernen in de gemeente worden daarbij niet vergeten. “In Vilsteren bijvoorbeeld gaan we het fietspad van het Stuwepad verbreden.” Voor het herstel van een probleem bij de ijsbaan, waardoor het water niet meer kan worden gereguleerd, wil het college een bijdrage van 25.000 euro begroten.

Woningbouw

We leven nu in een bijzondere tijd. Een tijd waarin het misschien wel meer dan ooit van belang is om waar mogelijk te investeren. Daarom wil het college blijven investeren in woningbouw. Daarnaast krijg de promotie van Ommen een extra impuls, en wordt er een goede openbare toiletvoorziening in het centrum gerealiseerd; welke ook een groenere inrichting moet krijgen. De gemeente kent tevens een stevige opgave op het gebied van energie en duurzaamheid. Hiervoor stelt het college, op verzoek van de gemeenteraad, voor om een duurzaamheidsfonds in te stellen voor duurzame projecten uit de samenleving. “Met dit pakket aan maatregelen investeren we verder in de vitaliteit van de gemeente Ommen”, aldus wethouder Bart Jaspers Faijer. “Bij projecten in Vilsteren en Witharen is het nut daarvan gebleken. In dat fonds steken we twee ton.” De gemeente wil ook medewerking verlenen aan plannen van particuliere zorgverleners voor een hospice. “Daar is behoefte aan, de haalbaarheid moet nog onderzocht worden.”

Onderwijs

Na grote investeringen in het Vechtdal College en het Kindplein West volgt nu het Kindplein Oost. Hierbij hoort een voorstel om nieuwbouw mogelijk te maken voor Het Kardoen en Het Fluitekruid. “Dat pakken we nu sneller op dan we eerder van plan waren”, vertelt wethouder financiën en onderwijs Scheele. “Anders zouden we moeten investeren in het renoveren van de huidige schoolgebouwen van Het Kardoen en Het Fluitekruid, waarna die weer twintig jaar mee zouden kunnen. Maar we kiezen ervoor om die scholen onder te brengen in de nieuwbouw van Kindplein Oost, dat we kunnen realiseren op het terrein van de huidige Aldi-winkel.” Ook wordt geïnvesteerd in de uitbreiding van de Boslustschool, en trekt de gemeente tonnen uit voor modernere ventilatiesystemen in de vier gemeentelijke onderwijsgebouwen.

Inwoners van de gemeente Ommen zijn maatschappelijk actief, en komen geregeld met initiatieven. Het college heeft deze initiatieven in de perspectiefnota op een rij gezet, en geeft aan wat de financiële mogelijkheden zijn. Zo is er een voorstel voor een structurele subsidie voor het inloophuis, en investeert de gemeente in digitale taalversterking via de bibliotheek, integratie en onderwijs. Daarnaast wordt een concept beleidskader geschetst waarlangs initiatieven de komende tijd kunnen worden beoordeeld.

Corona

Het coronavirus is in 2020 onmiskenbaar onderdeel geworden van onze samenleving, en de verwachting is dat het dit in 2021 ook nog zal blijven. Daarom stelt het college voor om -naast de landelijke regelingen- 285.000 euro te reserveren voor coronamaatregelen. Dit bedrag is niet alleen bestemd voor toezicht en handhaving, maar ook voor extra ondersteuning zoals bijvoorbeeld bij schuldhulpverlening en ondersteuning van Ommer ondernemers. Voor een deel zullen deze kosten gecompenseerd kunnen worden uit extra rijksmiddelen. Maar lang niet alle en zeker de meerjarige kosten zijn te voorzien. Daarom is het voorstel om voor 1,5 miljoen euro in de algemene reserve rekening te houden met extra kosten.

“Vanzelfsprekend zetten we ons op dit moment met z’n allen in om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Met deze perspectiefnota worden voorzetten gedaan, zodat we ook na de pandemie een impuls kunnen geven aan een toekomstbestendige Ommer samenleving”, aldus burgemeester Vroomen. Hij wil in het komende jaar dan ook specifieke aandacht besteden aan de onderwerpen als veiligheid op vakantieparken, maar ook problemen door drugs aanpakken. “We willen vooral de jeugd bij die drugs weghouden.”

Geen lastenverhoging

Berenschot stelde voor, om zo extra financiële ruimte te creëren, een aantal lasten te verhogen. Maar het college neemt deze voorstellen niet over. “Juist in coronatijd is het van belang waar mogelijk om de lasten niet te verhogen”, aldus het college. Behalve het toepassen van de inflatiecorrectie ziet het college hier dus ook vanaf. De toeristenbelasting blijft hiermee gelijk, en de 50% OZB-verlaging voor maatschappelijke instellingen blijft in stand. Daarnaast blijven leges voor begraafplaatsen en bouwkosten gelijk. Door maatregelen om de rioleringen klimaat robuust te maken stijgen wel de rioollasten, maar daar staat een verlaging van de afvaltarieven tegenover. Het gevolg is dat de lasten voor de inwoners van Ommen, behalve de inflatiecorrectie, niet worden verhoogd. Het college meent dat dit gezien de huidige financiële status van Ommen ook verantwoord is.

Op donderdag 11 februari wordt de perspectiefnota besproken in de raadscommissie. Dan is voor inwoners ook de gelegenheid om in te spreken. Op donderdag 4 maart is het de beurt aan de gemeenteraad om de perspectiefnota vast te stellen.