Ommen – De politiek in Ommen krijgt steeds meer signalen van drugsoverlast in de gemeente. “Er bereiken ons geluiden en vragen over buitensporig drugsgebruik in Ommen. De LPO is daar bijzonder van geschrokken”, schrijft LPO-fractievoorzitter Dick Remmers deze week in vragen aan het college. Ook de ChristenUnie heeft vragen gesteld aan het college, en schrijft geschokt te zijn door berichten op social media waarin inwoners van de Vlierlanden melden overlast te ervaren van drugshandel en drugsgebruik. “In diverse reacties op deze vermelding werd duidelijk dat ook andere inwoners van Ommen drugsoverlast ervaren”, wordt er opgemerkt.

“In de meldingen wordt aangegeven dat er regelmatig contact over is geweest met de politie. De indruk is dat er weinig tot niets mee gebeurd en er geen actie op wordt gezet”, schrijft Remmers aan het college. Navraag bij de politie leert dat zij bekend zijn met de vragen en de situatie, en nauw betrokken zijn. Maar dat er inhoudelijk niet kan worden gereageerd. “Het onderwerp is onderwerp van gesprek tussen leden van de raad en het college”, zegt woordvoerder Ruud Visser.

Vragen

De LPO-fractie vraagt aan het college onder andere of er gegevens bekend zijn over de drugsproblematiek in de gemeente, en of daarin een stijgende lijn te zien is. Ook wil de partij graag weten wat er wordt gedaan aan voorlichting, wat de politie doet, en wat de effectiviteit van beide is. De CU wil onder meer weten of het college bekend is met de meldingen van overlast, en wat hiertegen wordt gedaan. De ChristenUnie pleit in haar brief voor een beleid dat gericht is op drugsgebruik, -handel en -overlast tegen te gaan. Op 20 oktober heeft de gemeenteraad een besloten informatieavond, waarbij de drugsaanpak ook ter sprake komt. De brieven van beide coalitiepartijen zijn nog niet beantwoord, maar het college blijkt niet stil te zitten.

Opiumwet

Onderdeel van de Opiumwet is Artikel 13b, die ook wel de ‘Wet Damocles’ wordt genoemd. Dat wetsartikel geeft burgemeester Hans Vroomen de bevoegdheid om woningen of erven te sluiten wanneer er drugs worden verhandeld of geproduceerd. Ook voorbereidende handelingen zijn sinds vorig jaar opgenomen in de Opiumwet. Dat sluiten gebeurt omdat die locaties meestal bekend worden als verkoop- of productiepunt van drugs. Daardoor komt er aanloop, en kan een ander de handel overnemen als een drugscrimineel wordt opgepakt. Door zo’n plek voor een periode te sluiten verdwijnt die aanloop. Naast het sluiten van panden kan Vroomen ook dwangsommen opleggen. Bij al die maatregelen wordt onderscheid gemaakt tussen harddrugs en softdrugs, evenals tussen handels- en gebruikers hoeveelheden.

“Dat optreden kan alleen maar als er ook beleid is geformuleerd, waarin staat onder welke omstandigheden de burgemeester hoe zou optreden”, legt Vroomen uit. Maar Ommen kent nog geen zogeheten ‘Damoclesbeleid’. Doordat er de afgelopen jaren veranderingen hebben plaatsgevonden in de Opiumwet is het huidige beleid verouderd en ontoereikend. Dat ‘Coffeeshopbeleid’ dateert uit 2013, en omvat met name het besluit van het ‘nuloptie-beleid’ voor coffeeshops. Het gaf daardoor onvoldoende invulling aan de bevoegdheden die de burgemeester heeft. De aanpak van drugscriminaliteit kon daardoor enkel plaatsvinden als dat gepaard ging met een verstoring van de openbare orde.

Damocles

Burgemeester Vroomen heeft dat ‘Damoclesbeleid’ nu vastgesteld voor de gemeente Ommen. Daardoor krijgt hij de bevoegdheden om goed op te kunnen treden tegen drugscriminaliteit. Er hoeft dan niet langer sprake te zijn van verstoring van de openbare orde om een adres te sluiten. “Dit Damocles beleid zoals dat nu is vastgesteld, kan denk ik een belangrijk instrument zijn in de aanpak van problematiek rond drugs. Ik hoop en verwacht dat we hiermee ook een nog betere positie hebben in de aanpak, en denk dat het belangrijk is naar de toekomst toe”, aldus Vroomen. Hij noemt daarbij vooral locaties waarbij wel sprake is van overlast, maar niet van verstoring van de openbare orde.

Dergelijke maatregelen zijn nog niet eerder toegepast in Ommen. “In die zin is het ook vooral preventief”, zegt Vroomen. Omliggende gemeenten hebben doorgaans al beleidsregels opgesteld rondom de aanpak van drugscriminaliteit, en in bijvoorbeeld Twenterand zijn al meermaals maatregelen genomen. Om te voorkomen dat er een ‘waterbedeffect’ optreedt, en Ommen onbedoeld aantrekkelijk wordt voor drugscriminelen, is dit beleid van belang. Volgens Vroomen zijn er nog geen signalen voor dat dit gebeurde. “Er was vooralsnog geen aanleiding toe. Maar wij wachten niet”, zegt de burgervader. “We krijgen een steeds beter beeld, en ook de contacten met de gemeenten om ons heen zijn goed. We gaan ons goed voorbereiden, en zorgen dat onze samenleving goed weerbaar is. En dat we de instrumenten die er zijn ook kunnen benutten. Zodat Ommen een mooie en veilige omgeving is en blijft.”

Geharmoniseerde aanpak

Vanuit het Vechtdal is er de wens voor een geharmoniseerde aanpak van drugscriminaliteit. Daarvoor is een cafetariamodel opgesteld, dat wordt geïmplementeerd in de Vechtdal gemeenten. De adviseurs Openbare Orde en Veiligheid (AOV’ers) van de Vechtdal gemeenten, hebben samen met de politie en het Openbaar Ministerie meegedacht bij het opstellen van het cafetariamodel. “Het is eigenlijk een meer algemene behoefte in IJsselland, om meer weerbaar te zijn tegen ontwikkelingen in drugscriminaliteit. Niet alleen op het terrein van drugsgebruik, maar ook de handel of productie. We willen niet daar waar elders in het land stevig wordt opgetreden, handelaren of producenten denken; we gaan naar het Vechtdal toe”, licht Vroomen toe. “We zijn echt bezig om goed weerbaar op te treden. En daar maakt dit onderdeel van uit.”

Inmiddels is in Dalfsen een voorstel gedaan voor het aanpassen van de APV, en burgmeester Vroomen voorspelt dat ook in Ommen zo’n voorstel zal komen. “Het is ook mogelijk om in de APV, de lokale regeling, bepalingen op te nemen waarmee nog beter kan worden opgetreden. In IJsselland is door de 11 burgmeesters gezegd; het zou goed zijn als we allemaal onze APV’s zoveel mogelijk in lijn brengen met wat er juridisch mogelijk is”, legt hij uit. Dat eventueel aanpassen van de APV is aan de gemeenteraad.

Top-15

In Ommen is een zogenaamde ‘Top-15’ opgesteld van jongeren die overmatig gevoelig zouden zijn voor drugsgebruik. De gemeente gaat met die groep aan te slag, om te voorkomen dat zij het verkeerde pad op gaan. “Er is nu ook een projectorganisatie opgezet die samen met allerlei instanties een persoonsgerichte aanpak niet alleen aan het opzetten is, maar ook al aan het uitvoeren is”, zegt Vroomen. De gemeenteraad wordt daar later dit jaar nog over geïnformeerd.

In de gemeente Hardenberg -voornamelijk in Dedemsvaart- wordt gewerkt met het ‘IJsland model’, om middelengebruik onder jeugd terug te dringen. Dit model ligt voor Ommen nog niet het verstek. “Dan moet er aan heel veel voorwaarden worden voldaan. We kijken natuurlijk naar alle mogelijkheden die er zijn. Dan kijken we ook wat er past in de context van Ommen. En of dat ook voor ons hanteerbaar is”, zegt Vroomen.