Ommen – Wethouder Leo Bongers heeft vanmiddag de eerste openbare laadpaal voor elektrische auto’s in Ommen in gebruik genomen. Een elektrische auto werd opgetrommeld om deze symbolisch ‘aan de stekker’ te doen. “Ommen maakt, met het plaatsen van deze laadpalen, een mooie stap op het gebied van duurzaamheid. We zien dat de elektrische auto in opkomst is, en dit is een stukje verduurzaming waar wij als gemeente ook een bijdrage aan kunnen leveren. Met de laadpalen geven we inwoners en bezoekers van Ommen de mogelijkheid om op meerdere plekken hun auto op te laden”, aldus een tevreden wethouder Bongers.
Behalve de ‘eerste’ laadpaal op de parkeerplaats Den Oordt aan de Coevorderweg, zijn er ook laadpalen geplaatst bij de Sportclub Lemele aan het Zandeinde in die plaats, en op het parkeerterrein bij de Carrousel. Nog dit jaar volgen er palen op de parkeerplaatsen bij de Voormars, het gemeentehuis en op het sportpark Westbroek. De verwachting is dat vooralsnog voornamelijk zakelijke rijders gebruik zullen maken van de laadpalen. “Daar zien we op het moment de meeste elektrische voertuigen. Maar we hopen dat straks ook toeristen die een dagje komen vertoeven in Ommen hun auto hier parkeren, en gebruik maken van de faciliteit die we bieden”, aldus Bongers.
Locaties
De gemeente gaat de laadpalen zelf in ieder geval plaatsen op een aantal strategische locaties, zoals dus de parkeerplaatsen Den Oordt en de Voormars. Daarnaast kunnen inwoners, forenzen en werkenden zelf een openbare laadpaal voor hun eigen omgeving aanvragen via de website www.openbaarladen.nl/ommen. Op die website zijn ook de voorwaarden te vinden voor zo’n aanvraag. Hiermee moet het voor mensen die geen mogelijkheid hebben om op hun eigen terrein een laadpaal te plaatsen, gemakkelijker worden om toch een elektrische auto op te laden. De eerste aanvragen zijn inmiddels ingediend. Op de website is te zien dat er aanvragen liggen voor laadpalen aan de Trompstraat, Leeuwenbekstraat en Jan Tooropstraat. Het realiseren van de oplaadpunten is een samenspel tussen exploitant Allego, netbeheerder en gemeente. De totale doorlooptijd is ongeveer 15 weken, ervan uitgaand dat er geen bezwaar wordt gemaakt.
Naast het aantal geplande palen zullen er dus alleen extra laadpalen worden geplaatst als daar een aanvraag voor wordt ingediend. De gemeente en Allego overleggen of, en waar, een laadpunt zal worden gerealiseerd. De gemeente bepaalt de definitieve locatie, en wijst de bijhorende parkeerplaatsen aan. Een plankaart van Allego voor een openbare laadinfrastructuur is daarbij de basis voor het toewijzen van de laadpunten. Gaandeweg moet er een netwerk in Ommen ontstaan waarbij men nooit verder dan 250 meter hoeft te lopen bij het opladen van de auto. “Daar waar vraag is of ontstaat willen we erop inspelen. Dus we hopen dat dit alleen nog maar het begin is. Want we willen onze bijdrage blijven leveren aan verdere verduurzaming”, aldus Bongers.
Kosten
De gemeente doet samen met 43 andere gemeenten in de provincie Gelderland en Overijssel mee aan de concessie ‘Overijsselse en Gelderse aanpak voor slim openbaar laden’, en laat de financiering daarbij aan de markt over. Dit slim laden houdt in dat er sneller kan worden geladen als duurzame energie volop beschikbaar is. “Slim laden draagt nog meer bij aan een schonere lucht, minder CO2 uitstoot en gebruik van duurzaam opgewekte energie. Dit past binnen de doelstellingen van de gemeente Ommen als groene gemeente”, aldus de wethouder. De aanbesteding voor de concessie is voor zowel de provincie als voor de gemeente erg gunstig uitgevallen; er wordt dus samengewerkt met exploitant Allego. De gemeentelijke bijdrage voor het plaatsen van een openbare laadpaal is namelijk nul euro. De gemeente maakt wel kosten voor nemen van de nodige verkeersbesluiten, en het aanbrengen van extra bebording. Alleen als concessiehouder Allego kan aantonen dat een voorgestelde locatie onrendabel is, betaald de gemeente een bijdrage van 995 euro. Maar in de praktijk blijkt dat dit nauwelijks voorkomt. Met deze gezamenlijke aanbesteding worden in alle deelnemende gemeenten de komende jaren in totaal zo’n 2.250 laadpalen geplaatst.
De schaalgrootte van de aanbesteding heeft er eveneens toe geleid dat de prijs voor een kWh stroom bij de laadpalen is uitgekomen op 18 cent. Ter vergelijking; het instap model van de bestverkopende auto van het moment, een Tesla Model 3, heeft een accu met een capaciteit van 50 kWh. Het opladen van een nagenoeg lege accu kost dan ongeveer 9 euro. Wat bij dit model theoretisch een bereik van ruim 400 kilometer geeft. Een kWh stroom bij de ‘Superchargers’ van Tesla, zoals die bij het Van der Valk hotel in Zwolle staan, kost 25 cent. De laadpalen die in Ommen staan werken met alle laadpassen. Ook kunnen sommige modellen telefoon worden gebruikt. De laadpaal werkt in feite als een soort netbeheerder, en de laaddienstverlener als een energiebedrijf. Ongeacht de laaddienstverlener die wordt gebruikt zal een kWh stroom 18 cent kosten. Wel kan zo’n verlener een extra opslag rekenen.
Kernen
De gemeenten en de provincie Overijssel willen dat er in elke kern met meer dan 1.000 inwoners een openbare laadpaal komt. Op die manier moet een dekkend netwerk van openbare laadpalen ontstaan. Hiermee moet het gebruik of de aanschaf van elektrische voertuigen in de kleine kernen worden gestimuleerd. Waar de palen komen te staan wordt overlegd met de Plaatselijk Belangen. Enkele PB’s hebben in overleg met de gemeente al wel aangegeven dat ze op het moment nog geen behoefte hebben aan zo’n paal. Voorwaarde voor het plaatsen van een openbare laadpaal in de kernen is dat in de kern niet reeds al een openbare paal aanwezig is. Binnen de gemeente Ommen komt alleen Lemele boven de inwoners grens, maar daar is al een paal gerealiseerd. “Als die behoefte er in kleinere kernen wel is gaan we daar zeer zeker serieus naar kijken”, licht wethouder Bongers toe. Hoeveel laadpalen er uiteindelijk komen in de gemeente is dus helemaal afhankelijk van de vraag. Bij aanvang van de aanbesteding was de eerste inschatting dat de gemeente Ommen in 2020 een behoefte zal hebben aan 20 openbare laadpalen.
Laadpalen
De laadpalen zoals die in Ommen worden geplaatst zijn voorzien van twee aansluitingen, en staan zodoende bij de scheiding van twee parkeervakken. Deze parkeerplaatsen mogen enkel worden gebruikt om een auto te parkeren tijdens het laden. “We willen zoveel mogelijk mensen kunnen bedienen. Dus als de auto vol is moet die weg”, legt Bongers uit. In de palen zit software die ervoor zorgt dat er alleen maximaal stroom wordt geleverd als dat ook echt beschikbaar is. “Als bijvoorbeeld ‘s avonds tussen vijf en negen, wanneer de vraag naar elektriciteit veel hoger is, iemand de auto aansluit zal deze misschien wat minder stroom krijgen”, legt Gerrit Dorgelo uit, verkeerskundig adviseur bij de gemeente. “Zo werken we samen met de andere gemeentes aan een stabiel en robuust elektriciteitsnetwerk.”
Een elektrische auto opladen bij de laadpalen is makkelijker dan doorgaans ‘traditioneel’ tanken. “Als het goed is heeft de elektrische rijder een laadpas. Die kun je dan voor de paal houden, welke een seintje geeft en vervolgens de aansluiting ontgrendeld. Dan kan de auto worden aangesloten en levert de paal stroom”, legt Dorgelo uit. Het bedrijf Ecotap plaatst de laadpalen, en werkt daarmee samen met Allego. Zij hebben binnen de concessie de exclusieve rechten voor het plaatsen en exploiteren van de palen. Daarbij hebben zij wel de verplichting om de palen voor tien jaar te onderhouden.
De aansluitingen van de laadpalen gebruiken de standaard op het gebied van elektrisch laden. Het gaat dan over het zogenaamde type 2, mode 3 laden. Dit laadprotocol wordt inmiddels gebruikt voor het overgrote deel van de Nederlandse oplaadpunten, en ook vrijwel alle nieuwe auto’s worden er mee uitgerust. Deze aansluiting is, al zij het soms met een adapter, ook compatibel met de meeste ‘oudere’ auto’s. Bij de laadpalen kan 20 uur per dag sneller worden geladen dan gebruikelijk, met maximaal 21 kW per uur. Tussen 17:00 en 21:00 is dit langzamer met maximaal 4,8 kW, om zo overbelasting van het elektriciteitsnetwerk te voorkomen.