Drie keer zoveel eikenprocessierupsen verwacht, gemeente scherpt beheer aan

Ommen – Het Kenniscentrum Eikenprocessierups verwacht dat er dit jaar drie keer zoveel eikenprocessierupsen komen als in recordjaar 2018. Ook een tweede soort, de dennenprocessierups die dezelfde soort overlast geeft, is vanuit België in aantocht, of mogelijk zelfs al in Nederland. Vorig jaar verdrievoudigde het aantal eikenprocessierupsen ook al ten opzichte van het jaar daarvoor. De brandhaartjes van de rupsen veroorzaken huiduitslag, zwellingen, rode ogen en jeuk. Ook kan er een anafylactische shock, een heftige allergische reactie, ontstaan die dodelijk kan zijn. Het Kenniscentrum verwacht dat er dit jaar meer eitjes zijn, en meldt dat de eerste eikenprocessierupsen inmiddels uit de eitjes zijn gekomen; dit is vroeger dan vorig jaar. Of dat dit ook gaat leiden tot een grote uitbraak zoals vorig jaar is moeilijk te voorspellen, dit hangt namelijk sterk van het weer af.

Een nest van de eikenprocessierups.
Een nest van de eikenprocessierups.

2018

Binnen de gemeente Ommen was de overlast van de eikenprocessierupsen vorig jaar groot. Het warme weer en de droogte in het voorjaar en de zomer droeg hieraan bij. De gemeente liet toen door een gespecialiseerd bedrijf op de locaties waar de overlast het grootst was de diertjes wegzuigen. Ook dit jaar zal de gemeente dit laten doen. Omdat het niet haalbaar is om dit overal te doen gebeurt het alleen waar veel mensen komen, of in aanraking kunnen komen met de brandharen. De gemeente Ommen houdt rekening met de komst van extra rupsen, en heeft met de aannemer afgesproken dat er dit jaar, als het nodig blijkt, meer bestrijdingscapaciteit beschikbaar is. De gemeente heeft wel hetzelfde bedrag voor de bestrijding gereserveerd als vorig jaar.

Preventief

De gemeente heeft dit jaar ook met verschillende middelen meer ingezet om het aantal rupsen preventief zoveel mogelijk te beperken. Een speciaal bedrijf heeft in de periode van eind april tot half mei bepaalde bomen behandeld met nematoden. Dit zijn aaltjes die als parasiet leven op de rupsen, die daardoor doodgaan. Dit moest gebeuren op een nauwkeurig uitgekiend moment, afhankelijk van het ontwikkelingsstadium van de rups, de temperatuur en de luchtvochtigheid. De aaltjes werden aangebracht op de bomen waar de overlast vorig jaar het grootst was.

Waarschuwen

Waar de nesten aanwezig zijn of waar ze niet worden weggehaald hangt de gemeente waarschuwingslinten of plaatst ze borden. Dit gebeurt niet bij iedere boom. Deze waarschuwingsmiddelen moeten voorbijgangers erop attenderen dat er eikenprocessierupsen aanwezig zijn. Algemene voorzorgsmaatregelen die mensen dan kunnen nemen zijn: het dragen van kleding die hals, armen en benen bedekt, het niet aanraken van de rupsen of bomen, en niet onder de bomen in het gras gaan zitten.

Een waarschuwingslint om een boom aan de Stationsweg.
Een waarschuwingslint om een boom aan de Stationsweg afgelopen jaar.

Koolmees

Begin dit jaar heeft de gemeente bijna 200 nestkasten voor koolmezen uitgedeeld aan inwoners. Deze vogels eten een deel van de rupsen weg in de perioden dat ze jongen hebben, daarnaast gaan ze de nesten met de eikenprocessierups te lijf. De koolmezen zullen naar schatting zo’n dertig tot veertig kleine rupsen per dag eten. Iedere vlinder kan zo’n tweehonderd eitjes leggen, en in sommige nesten kunnen tot duizenden rupsen zitten. De koolmezen wagen zich daarnaast niet aan de volwassen rupsen met brandharen, ze eten alleen de kleintjes die nog niet volgroeid zijn. Het is dus niet zo dat de vogels hele nesten in een omgeving zullen uitroeien. Of de gemeente voor volgend jaar opnieuw nestkastjes gaat uitdelen is nog onduidelijk. Behalve de koolmezen zijn er ook veel nuttige insecten en vleermuizen die zich tegoed doen aan de rupsen, of aan de vlinders die hieruit voortkomen. Deze insecten hebben wilde planten en bloemen nodig die in bermen en slootkanten kunnen groeien. Daarom maait de gemeente die niet allemaal weg.

Informatie

Op de website van de gemeente Ommen is meer informatie te vinden over de eikenprocessierups. En ook over hoe de gemeente de overlast aanpakt, wat de overlast is en waar meer informatie kan worden gevonden. Via dezelfde site kan ook melding worden gedaan over overlast van eikenprocessierupsen in gemeentelijke bomen. De gemeente geeft aan de komende zomer op de site en via haar social media kanalen regelmatig aan te geven wat het verloop is van de overlastmeldingen, en waar nesten zijn weggehaald. Als de eikenprocessierupsen in een boom op particuliere grond zitten is de eigenaar verantwoordelijk voor het eventueel verwijderen, of het waarschuwen van bezoekers.