Ommen/Hardenberg – Tussen 2012 en 2018 hadden de gemeenten Ommen en Hardenberg een gezamenlijke organisatie. Deze hield op 1 januari 2019 op te bestaan, en sindsdien zijn beide gemeenten gestart met een eigen ambtelijke organisatie. Hardenberg koos toen voor een volledige ambtelijke organisatie die zelf alle taken en diensten uitvoert. Ommen startte een compacte en flexibele organisatie die een deel van de taken uitvoert, maar ook veel taken uitbesteedt of inhuurt.
Na het scheiden van de beide ambtelijke organisaties werd afgesproken dat Ommen nog een aantal jaren -voornamelijk uitvoerende- diensten zou afnemen van Hardenberg. Er werden verschillende grote dienstverlening overeenkomsten gesloten. Deze hebben een termijn van zes jaar, en eindigen op 1 januari 2025. Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Hardenberg heeft nu besloten de overeenkomsten na het aflopen van die termijnen niet te verlengen.
Overeenkomsten
Na de splitsing is een groot deel van het personeel van de voormalige gezamenlijke ambtelijke organisatie in dienst getreden bij de gemeente Hardenberg. Daarom werd de afspraak gemaakt dat Ommen tot het einde van 2024 diensten afneemt van Hardenberg. Zo kon personeel blijven worden ingezet, en werden gedwongen ontslagen voorkomen. De gemeente Hardenberg voert voor Ommen werkzaamheden uit in het openbaar gebied, verzorgt de administratie voor onder andere zorg en ondersteuning aan inwoners, en levert diensten op het gebied van ICT, gegevensbeheer en archivering. Daarnaast is afgesproken dat Hardenberg de financiële administratie, inkoop en aanbestedingen, en belastingzaken tot 2021 doet. En alle publieks- en burgerzaken tot 2022.
Niet verlengd
De afspraak werd toen ook gemaakt dat beide gemeenten ruim voor het aflopen van de overeenkomsten deze zouden evalueren. “De afspraak is toen gemaakt, dat na een kleine twee jaar besloten zou worden of al dan niet we zo door zouden gaan. Dat zou dan uiterlijk 1 november aanstaande zijn”, verklaard wethouder Ko Scheele van Ommen. Die evaluatie heeft afgelopen zomer plaatsgevonden. En het gemeentebestuur van Hardenberg heeft toen besloten dat ze de dienstverlening overeenkomsten met de gemeente Ommen niet willen verlengen na de afgesproken termijn.
“De samenwerking met Ommen gaf ons de mogelijkheid om onze organisatie aan te passen aan de nieuwe situatie. En goed voor onze medewerkers te zorgen. Wij hebben de zaken nu op orde. We willen ons gaan richten op de verdere ontwikkeling van onze organisatie. (…) Daarom hebben we besloten de overeenkomsten met Ommen niet te verlengen”, aldus wethouder Gitta Luiten van de gemeente Hardenberg. Het besluit van Hardenberg betekend dat de dienstverlening overeenkomsten tussen beide gemeenten over uiterlijk vier jaar ten einde lopen.
Kansen
Voor de gemeente Ommen betekent het eindigen van de overeenkomsten dat zij op zoek moet naar nieuwe aanbieders van de eerdergenoemde diensten. “We hebben er eertijds bewust ervoor gekozen om een regieorganisatie op te tijgen. Ommen 4.0 hebben we dat genoemd. Dat verandert niet, we hebben aangegeven een regie organisatie te willen zijn, en dat willen we ook gewoon blijven. Dat zit gewoon in ons DNA. We denken dat we dat als zelfstandige gemeente gewoon het beste zo kunnen organiseren”, zegt Scheele. Dat betekent dat de gemeente Ommen opzoek moet naar andere organisaties die de taken kunnen overnemen. “Wij zijn uiteraard daar al een beetje in aan het verkennen. Het is ook zeker niet zo dat Ommen in zak en as zit, we gaan gewoon andere contracten sluiten en we gaan rustig door. Ommen heeft kansen zat.”
Toekomst
De gemeente heeft daar overigens nog wel even de tijd voor, aangezien de contracten pas over uiterlijk vier jaar aflopen. Er is wel met de gemeente Hardenberg afgesproken dat als er voortijds een oplossing wordt gevonden waar beide zich in kunnen vinden, de overeenkomsten eventueel eerder kunnen worden beëindigd. “Hardenberg heeft aangegeven dat de afloop van het contract netjes wordt uitgediend en dat ze meewerken aan een warme overdracht, daar gaan we ook gewoon van uit. Wat dat betreft is de relatie gewoon goed. En we hebben ook aangegeven, we zijn gewoon buur, en we blijven ook buur. We merken ook dat op heel veel terreinen al wordt samengewerkt, en dat blijft natuurlijk ook zo, alleen dan niet meer langs de lijn van het formele contract wat we nu hebben”, aldus Scheele. Hij benadrukt dat Ommen zeker niet de enigste gemeente in de omgeving is waarbij uitvoerende zaken worden ingekocht.
Gevolgen
Volgens wethouder Scheele is de verwachting dat de kosten uiteindelijk redelijk hetzelfde zullen blijven. “We hebben dat eertijds met Hardenberg marktconform kunnen regelen. En we denken dat het marktconform ook bij anderen zo is weg te zetten”, aldus Scheele. Uiteraard moet veel nog verder worden uitgezocht, maar Scheele geeft aan dat er ook zeker wordt gekeken naar waar mogelijk lokaal aan te besteden. “Je kunt je voorstellen dat bijvoorbeeld kleinere werkzaamheden zoals de salarisadministratie in Ommen zelf wordt uitgevoerd. Dat is wel degelijk een mogelijkheid”. De gemeenten Hardenberg en Ommen gaan samen verder kijken naar de manier waarop de overeenkomsten uiterlijk aan het einde van 2024 zullen eindigen.
Personeel
De gemeente Hardenberg heeft aangegeven dat personeel dat bijvoorbeeld in Ommen woont en werkt zich geen zorgen hoeven te maken. “Ik denk dat dat ook het geval is. De werkzaamheden blijven natuurlijk gewoon, dus de mensen die het doen kunnen in beginsel ook gewoon door. Daar is geen enkele discussie over”, meent Scheele. “Voor Ommen geldt, de taken die zijn er, en die blijven er. Ommen wil ze alleen niet zelf zelfstandig uitvoeren. Wij besteden dat uit. Nu dus nog aan Hardenberg, en straks aan een ander.”
Het uiteindelijk eindigen van de overeenkomsten betekend volgens Scheele niet dat beide Vechtdal gemeenten helemaal niet meer zullen samen werken. “We werken al op heel veel terreinen heel leuk samen, zonder dat dat aan een contract vast zit. Bijvoorbeeld op het gebied van cultuur, zo zijn we samen bezig met de Ommerschans. We zijn buur, en blijven gewoon goede buur.”