Ommen – Op de natuurbegraafplaats die in de Hoogegraven komt zullen circa 6500 graven komen. De Stichting Heidehof uit Eext mag van het 25 hectare grote bosgebied ten oosten van de golfbaan tien procent gebruiken voor de natuurgraven. Dit blijkt uit het ontwerpbestemmingsplan waarvan de vaststellingsprocedure is gestart.
In het plan is te lezen dat er verder circa 35 parkeerplaatsen en een 250 vierkante meter groot beheer- en onderhoudsgebouw wordt aangelegd op de hoek van de Middenweg en de Hessenweg Oost. Daarnaast worden er nieuwe zandpaden aangelegd. Daar tegenover staat dat er de nodige aandacht moet worden besteed aan natuur- en landschap herstel in het bos.
Eeuwig grafrecht
Op een natuurbegraafplaats heerst het eeuwigdurende grafrecht, de graven worden dan dus niet geruimd. Gedenkstenen of zwerfkeien zijn straks niet toegestaan, de graven dienen volledig op te gaan in de natuur. Alleen een boomstam schijf mag straks een graf aanduiden. Ook andere materialen, zoals het ‘omhulsel’ en de kleding van een overledene, moeten natuurlijk afbreekbaar zijn.
Vooroverleg
Nadat de gemeenteraad in januari 2017 in meerderheid -CU en D66 tegen- in stemde met de plannen voor de natuurbegraafplaats zijn de destijds gestelde voorwaarden uitgewerkt in een ontwerpbestemmingsplan. Voor het bepalen van de ‘begraafdichtheid’ en de frequentie van het begraven won initiatiefnemer Bert Speulman advies in bij het bureau Alterra. Dit advies werd in november 2017 overgenomen door de stichting.
Maximaal tien procent van het terrein mag gebruikt worden voor graven, dat komt neer op een ‘begraafdichtheid’ van circa 286 graven per hectare. Een gemiddeld getal, want voor sommige delen van het gebied zal meer animo zijn dan voor een andere. Zo houdt het gebied de hoofdfunctie ‘natuur’ en wordt het natuur begraven een vorm van medegebruik. Het uitgangspunt binnen de eigen Brana-regels is dan ook dat de natuur niet te leiden mag hebben onder het begraven, evenals de frequentie daarvan.
Provincie
In december 2017 werd gestart met het vooroverleg met de provincie en het waterschap. Het waterschap kon vanaf het begin instemmen met het plan, maar de provincie niet. De provincie vond de KGO, de Kwaliteitsimpuls Groene Omgeving, onvoldoende ingevuld. Bemoeilijkend daarbij was dat de provincie geen specifiek beleid kent ten aanzien van natuurbegraafplaatsen. Uiteindelijk is na overleg met betrokken gedeputeerden een lijn gevonden waarmee ook Heidehof verder kan.
Ommermars
Het beleid van de provincie is dat bij bepaalde ruimtelijke ontwikkelingen een ‘kwaliteitsimpuls’ als tegenpresentatie moet worden geleverd. Na veel discussie is overeengekomen dat Heidehof voor elke 250 graven, een halve hectare nieuwe natuur dient te realiseren. Vooralsnog werkt Heidehof mee aan het bewonersinitiatief Ommermars, waarbij de stichting vooraan staat bij de realisatie van een deel van het plan.
Instemming
Bij dit plan wordt nieuwe natuur tussen de Vecht, de Varsenerdijk en het Ommerkanaal gecombineerd met speelvoorzieningen voor kinderen zoals een uitkijktoren, klimstellen en een modderpoel. Op het moment wordt nog uitgezocht hoe dit voor alle betrokkenen op de best mogelijke wijze kan worden ingevuld. De provincie, het waterschap en Natuur en Milieu de Vechtstreek stemmen hier mee in. Ook met de direct omwonenden is goed contact en bestaat over het algemeen instemming.
Divers
Eén van de voorwaarden voor de realisatie is dat de bestaande natuur- en landschapswaarden versterkt moeten worden. Aan die eis heeft de Stichting Heidehof de afgelopen jaren al hard gewerkt. Zo werden vorige maand, tijdens de natuurwerkdag, door vrijwilligers een nieuwe rij beukenboompjes geplaatst naast de Hessenweg Oost. Afgelopen voorjaar was hetzelfde gedaan, maar door de droogte van afgelopen zomer overleefden deze niet.
Het gebied was voorheen voornamelijk een productiebos, toen Heidehof het overnam stonden er nog twee grote stroken bomen voor houtproductie. Tot de jaren 70 bestond het gebied nog grotendeels uit heide en stuifzand. Daarna is het geleidelijk aan dichtgegroeid met bomen, of beplant met grove den. Ook stonden er veel exoten, met name de Amerikaanse vogelkers; deze is op de heidevelden verwijderd. Het doel is dat de heide, die door achterstallig onderhoud was verdwenen, weer kan herstellen. Hiermee wordt ook weer ruimte gemaakt voor de terugkeer van soorten als de koningsvaren, borstelgras, salomonszegel en dalkruid.
Versterken
Over de plannen om de natuur te versterken heeft de stichting overleg gehad met de provincie. Zo blijven omgewaaide bomen zoveel mogelijk liggen, zijn dichtgegroeide poelen vrijgemaakt en vergroot en kunnen jeneverbesstruiken weer groeien door andere oprukkende begroeiing te verwijderen.
De natuurbegraafplaats moet officieel een opgesteld natuurgebied worden in het kader van de wet Natuurschoon, waarbij bezoekers vanaf zonsopkomst tot zonsondergang vrij mogen wandelen.